Brent Petrol Nedir? Nereden Çıkarılır?
Brent petrol, dünya enerji piyasalarının belirleyici unsurlarından biri olarak yüzyıllardır varlığını sürdürmektedir. İsmini, İngiltere’ye ait Shetland Adaları yakınlarında bulunan petrol sahasından alan Brent petrol, Kuzey Denizi‘nde bulunmaktadır. Hem hafif hem de tatlı olması, Brent petrolü diğerlerinden ayıran en önemli özelliklerdir.
Brent petrol sadece enerji kaynağı olarak değil, aynı zamanda petrol fiyatlarının belirlenmesinde de kilit rol oynamaktadır. Bu yüzden vadeli işlem sözleşmeleri ve petrol fiyat endeksleri gibi ticari araçlarda da sıkça kullanılmaktadır.
Brent Petrol Nedir?
Brent petrol, dünya petrol piyasası için otorite teşkil eden yakıt türüdür. Royal Dutch Shell tarafından Kuzey Denizi’nden çıkarılır. İçerdiği %0.37 oranındaki sülfür sebebiyle işlenmesi kolay ve hafiftir. Petrolün düşük seviyede sülfür içermesi kalite durumunu yükseltir. Çünkü rafineriler için düşük sülfürlü petrolden yakıt elde etmek daha kolaydır. Rafineride işlenmesi kolay olduğundan tatlı petrol sınıfındadır.
Brent ismi, İskoçya’nın Shetland havzası adıyla bilinen bölgede bulunan ve Kuzey Denizi’nde yer alan 5 farklı tektonik tabakanın baş harflerinden gelmektedir: Broom, Rannoch, Etieve, Ness ve Tarbat.
Petrol fiyatlarının belirlenmesinde kaynağın bulunduğu lokasyon oldukça önemlidir. Brent petrol denizden çıkarıldığı için nakliyesi doğrudan deniz üzerinden yapılmaktadır. Yani üretimi hızlı ve ucuz olan ürün daha avantajlıdır.
Brent Petrol’ün Önemi
Özellikle Ukrayna-Rusya arasında başlayan savaş sonrası petrol fiyatları artış göstermiştir. Dünyadaki petrol anlaşmalarının %65’ten fazlası Brent petrole dayalıdır. Günümüzde 150’den fazla petrol türü olsa da her ülkenin çıkardığı petrolün kalitesi farklı olduğundan fiyatlar da farklılık göstermektedir.
Brent petrolün dışında dünya piyasasında kabul gören ve rafineriler tarafından işlenen diğer petrol türleri WTI (Western Texas Intermediate) ve Umman petrolüdür. WTI, New York Ticaret Borsası NYMEX ve Chicago Ticaret Borsası CME’de işlem görmektedir. Brent, Intercontinental Exchange ICE’de ve Umman petrolü de Dubai Mercantile Exchange DME’de yer almaktadır. Ortadoğu ülkelerinden çıkarılan petrol yüksek sülfürlü, ağır ve yoğun kıvamlıdır. Bu bölgeden çıkartılan petrol genel olarak Umman petrolü olarak adlandırılmaktadır ve tuzlu petrol sınıfındadır. Teksas petrolü ise ABD’de Batı Teksas eyletinden çıkarılmaktadır. Umman petrolüne göre daha hafiftir ve tatlı petrol sınıfındadır. Ayrıca, çıkarım maliyeti Brent petrole göre daha yüksektir. Bu sebeple bir miktar daha pahalı ve kalitelidir. ABD petrol ihtiyacının yaklaşık %40’ı buradan karşılanır.
Petrol de diğer fosil yakıtlar gibi bir gün tükenecektir. Bununla birlikte üretici ülkelerin politikaları, stok miktarları, petrol şirketlerinin yatırım politikaları ve savaş gibi durumlarda, ulaşılması zorlaşan her şeyde olduğu gibi Brent petrol fiyatının da yükselmesi kaçınılmaz hale gelmiştir. Fakat bu durumun asıl etkisi gelişmekte olan ve hızla üretime ihtiyaç duyan ülkelerde ortaya çıkmaktadır. Buna rağmen petrol ihraç eden ülkelerin ise bu durumdan kazançlı çıkacağını söyleyebiliriz.
Petrol fiyatlarının artmasının yanı sıra nükleer tehditler de gündemi meşgul eden önemli bir konu. Ülkelerin nükleer silah envanterini merak ediyorsanız Nükleer Silah Sahibi Ülkeler ve Nükleer Savaş Başlığı Envanteri başlıklı yazımızı inceleyebilirsiniz.