Dünyanın En Büyük Savaş Gemileri: Okyanusun Devleri!
Dünyanın en büyük savaş gemileri, modern askeri gücün ve savunma teknolojilerindeki ilerlemenin birer simgesi olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu mühendislik harikaları, hem denizlerdeki hakimiyeti sağlamak hem de stratejik askeri operasyonları desteklemek amacıyla tasarlanmıştır. Özellikle uçak gemileri büyüklükleri ve taşıdıkları teknolojik donanımlarla öne çıkarak orduların hakimiyet yeteneklerini pekiştirir. Bu makalede, halen aktif olarak kullanılan dünyanın en büyük savaş gemileri hakkında teknik detayları ve bu devasa yapıların modern askeri harekatlardaki kritik rollerini keşfedeceğiz.
Her savaş gemisi pratikte yüzen bir askeri birliktir. Tek bir savaş gemisi ile uzun menzilli balistik füzeler, savaş uçakları, seyir füzeleri, zırhlı araç ve birlikler denizler ve okyanuslar üzerinden birkaç gün içinde hedef noktaya taşınabiliyor. Yüzyıllar boyunca savaşlara hükmeden bu gemiler halen savaşların merkezinde yer almaya devam ediyor. İşte dünyanın en büyük savaş gemileri!
10) Izumo Sınıfı Destroyer

Japonya Deniz Savunma Kuvvetleri, Izumo sınıfı destroyerlerin öncü gemisi JS Izumo ve JS Kaga ile birlikte dünyadaki en büyük savaş gemilerinden ikisine sahiptir. Izumo sınıfı gemiler, İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana Japon filosundaki en büyük askeri gemilerdir. 248 metre uzunluğa sahip olan gemiler resmi olarak çok amaçlı destroyer olarak tanımlanıyor. 2015’te hizmete alınan ve 970 kişilik mürettebata sahip olan öncü gemi JS Izumo, 2022 yılı itibariyle uçak gemisine dönüştürülmektedir. JS Kaga için de benzer çalışma devam ediyor.
Izumo sınıfı gemiler 2 adet Phalanx CIWS ve 2 adet SeaRAM hava savunma sistemine sahiptir. 28 adet uçak taşıyabilen gemilerin üzerinde eş zamanlı olarak 5 helikopterin iniş-kalkış yapabileceği platform bulunmaktadır. Ek olarak 50 araç kapasiteli kargo alanı mevcuttur. Tam yükte 27.000 ton deplasman değerine sahip olan Izumo sınıfı gemiler 112.000 beygir gücü kapasiteli 4 adet GE/IHI LM2500IEC gaz türbiniyle 30 knot hıza ulaşabilmektedir.
9) Kirov Sınıfı Kruvazör

4 adet üretilen Kirov sınıfı kruvazörlerin ilki Admiral Ushakov ismiyle 1980 yılında hizmete alınmıştır. Daha sonra sırasıyla Admiral Lazarev, Admiral Nakhimov ve Pyotr Velikiy kruvazörleri faaliyete geçmiştir. Halihazırda Pyotr Velikiy kruvazörü Rusya’nın kuzey filosunun amiral gemisi olarak hizmet vermeye devam ediyor. Admiral Nakhimov ise yeni ve daha gelişmiş silahların entegrasyonu için tadilat aşamasında. Admiral Nakhimov’un 2024 yılı içerisinde modernizasyon çalışmalarının tamamlanması planlanıyor. Bununla birlikte Pyotr Velikiy’nin yüksek modernizasyon maliyeti sebebiyle hizmetten çekilmesi bekleniyor. Üretilen ilk 2 kruvazör ise emekliye ayrılmış durumda.
252 metre uzunluğundaki Kirov sınıfı Rus kruvazörleri öncelikli olarak saldırı amaçlı tasarlanmıştır. 140.000 beygir gücünde nükleer tahrikle çalışan buhar türbinleri mevcut olup 32 knot azami hıza sahiptir. Gemide yüzeyden havaya füzeler, denizaltı karşıtı füze ve roketler, gemisavar füzeleri, torpidolar ve yakın hava savunma sistemleri yer almaktadır. Tam yükte 28.000 ton deplasmanı bulunan Kirov sınıfı kruvazörler 710 kişilik de mürettebata sahip. 3 adet Kamov Ka-27 tipi helikoptere de ev sahipliği yapabilen Kirov sınıfı kruvazörler, uçak gemileri ve amfibi hücum gemileri dışında dünyada faaliyette olan en büyük ve en ağır yüzey savaş gemileridir.
8) Wasp Sınıfı Amfibi Hücum Gemisi

ABD donanması sahip olduğu gemi sayısı bakımından dünyanın en büyük donanmasıdır. Envanterinde çok sayıda uçak gemisi ve amfibi hücum gemisi bulunmaktadır. Amfibi hücum gemilerinin helikopter ve çıkarma gemleriyle düşman sahillerine çıkarma yapma, kara birliklerini konuşlandırmaya yardımcı olma ve çatışmalara destek sağlama gibi görevleri bulunmaktadır. 1989-2009 yılları arasında ABD donanmasında 8 adet Wasp sınıfı amfibi hücum gemisi hizmete alınmıştır. Öncü gemi USS Wasp dahil toplam 7 gemi halen görev yapıyor. USS Bonhomme Richard ise 2020 yılında çıkan yangın sonrasında hurdaya ayrılmıştır.
257 metre uzunluğa sahip olan Wasp sınıfı gemiler tam yükte 41.150 ton deplasmana sahiptir. 2023 itibariyle 2.2 milyar dolar maliyete sahip olan gemilerde 1687 kişiden oluşan Deniz Piyadeleri Sefer Birliği de yer alıyor. Ek olarak 66 subay ve 1002 er görev yapmaktadır. Gemilere 2 buhar türbini ve 2 elektrikli türbin 70.000 beygir gücü ve 22 knot seyir hızı sağlamaktadır. Menzili ise 18 knot hızla 17.600 km seviyesine ulaşabiliyor.
Gemi üzerinde 6 adet AV-8B Harrier II veya 6 adet F-35B Lightning II konumlanabilmektedir. Ayrıca 4 adet AH-1W/Z Super Cobra/Viper saldırı helikopteri, 12 adet MV-22B Osprey tiltrotor, 4 adet CH-53E Super Stallion ağır sınıf helikopter ve 3-4 adet UH-1Y Venom helikopteri için de alan mevcuttur. Bununla birlikte gemiler, savunma sistemi olarak 2 adet RIM-116 füze fırlatıcı, 2 adet RIM-7 Sea Sparrow ve 3 adet Phalanx CIWS yer almaktadır. Ayrıca 4 adet 25 mm M242 Bushmaster ve 4 adet M2 Browning ile donatılmıştır.
7) America Sınıfı Amfibi Hücum Gemisi

257 metre uzunluğundaki America sınıfı amfibi hücum gemileri, dünyanın en büyük savaş gemileri arasındadır. Savaş uçaklarından oluşan bir filo ve MH-60 Seahawk gibi çok amaçlı helikopterlerle küçük bir uçak gemisi olarak da kullanılabilmektedir. America sınıfı amfibi hücum gemilerinden USS America ve USS Tripoli olmak üzere 2 adet bulunuyor. USS Bougainville ve USS Fallujah ise yapım aşamasında. Son olarak USS Helmand Province için de tedarik çalışmalarına başlanmış durumda.
3.4 milyar dolar maliyetle 2014 yılında hizmete alınan öncü gemi USS America, Wasp sınıfı gemilere kıyasla daha büyük uçaklar, tanklar ve kara araçları taşıma kabiliyetine sahiptir. America sınıfı gemilerde 1.687 deniz piyadesi, 65 subay ve 994 er görev yapıyor. 2 gaz türbini ve 2 yardımcı tahrik motoruyla çalışan America sınıfı gemiler 20 knot hıza sahiptir. Ayrıca tam yükte 45.693 ton deplasman değeri bulunmaktadır. Gemilerde savunma sistemi olarak 2 adet RIM-116 füze fırlatıcı, 2 adet ESSM füze fırlatıcı ve 2 adet Phalanx CIWS bulunmaktadır. Ayrıca 2 adet M242 Bushmaster ve 7 adet M2 Browning makineli tüfek entegre edilmiştir.
6) Charles De Gaulle Sınıfı Uçak Gemisi

Charles de Gaulle sınıfı uçak gemisi, Fransız donanmasının amiral gemisidir. 3 milyar dolar maliyetle 2001’de hizmete giren gemi, Fransız donanmasına hizmet veren tek uçak gemisidir. Aynı zamanda ABD tarafından üretilen gemiler dışında nükleer güçle çalışan tek gemi olma özelliğine sahiptir. 2017 yılında 18 aylık bir iyileştirme sürecine giren gemi, 2018 yılında tekrar hizmete alınmıştır. Bu sırada Rafale savaş uçaklarıyla olan iletişimi artırmak adına savaş sistemleri güncellenmiştir.
Charles De Gaulle, 30 adedi Rafale-M savaş uçağı olmak üzere 40 adet hava aracı taşıyabilmektedir. Gemi MBDA Aster-15 füze sistemi, 20 mm Giat topu ve Nexter makineli tüfek ile donatılmıştır. 261.5 metre uzunluğa sahip olan geminin tam yükte 42.500 ton deplasman değeri vardır. Gemi 2 adet Areva K15 basınçlı su reaktörü (nükleer), 2 adet Alstom buhar türbini ve 4 adet dizel-elektrik türbininden güç almaktadır. Bu sayede 27 knot hıza ulaşabilen sistem 20-25 yıl boyunca sınırsız menzile sahiptir. Ayrıca 1350 kişilik mürettebat ve 600 kişilik hava kuvvetleri personeli taşıma kabiliyeti bulunmaktadır.
5) Kiev Sınıfı Uçak Gemisi

Kiev sınıfı uçak gemileri, Amerikan ve İngiliz uçak gemilerinden farklı olarak kara ve deniz hedeflerine karşı kullanılabilen balistik füze, top ve torpido sistemleriyle donatılmıştır. Bu yüzden ağır, uçak taşıyan kruvazör olarak da adlandırılıyor. 4 adet üretilen Kiev sınıfı uçak gemilerinden 3’ü emekli edilmiştir. Amiral Gorshkov ise INS Vikramaditya adıyla 2004 yılında Rusya tarafından Hindistan’a satılmıştır. Sonrasında gemi Rusya tarafından modernize edilmiş ve 2013’te Hindistan donanmasının amiral gemisi olarak hizmete girmiştir.
Modernizasyonla birlikte gemi boyutları Kiev sınıfının standardı olan 273 metreden 284 metreye yükseldi. Tam yükte 45.400 ton deplasmana sahip olan gemi, ikmal olmadan 45 gün denizde kalabilmektedir. 180.000 beygir gücü kapasitesindeki 8 adet turbo basınçlı kazan ve 4 buhar türbiniyle 30 knot hıza ulaşabiliyor. 18 knot hız ile 25.000 km menzile sahip olan INS Vikramaditya 110 subay ve 1500 denizciden oluşan bir mürettebatı üzerinde barındırabiliyor. Ayrıca 26 adet Mig-29K savaş uçağı ve 10 adet Kamov Ka-31 helikopteri gemi üzerine konuşlanabilmektedir. Bununla birlikte gemi, 4 adet AK-630 CIWS, Barak-1 ve Barak-8 füze sistemleri ile donatılmıştır.
4) Queen Elizabeth Sınıfı Uçak Gemisi

Kraliyet donanmasına ait 2 adet Queen Elizabeth sınıfı uçak gemisi bulunuyor. Dünyanın en büyük savaş gemileri arasında yer alan öncü gemi HMS Queen Elizabeth 2017 yılında, HMS Prince of Wales ise 2019 yılında hizmete alınmıştır. Queen Elizabeth sınıfı gemiler, Kraliyet donanması için şimdiye kadar inşa edilen en büyük savaş gemileridir. Bu gemiler yaklaşık 65.000 ton deplasman değerine ve 284 metre uzunluğa sahiptir. 36 adet F-35B savaş uçağı ve 4 adet helikopteri üzerinde bulundurabilmektedir. Bu gemilerde seyir köprülerini ve uçuş kontrol merkezlerini içeren tek bir ada yerine her iki görev için ayrılmış 2 ada vardır. Bu sayede türbülans azaltılmış, yer kazancı sağlanmış, seyir ve iniş operasyonları için görüş alanı iyileştirilmiştir.
Queen Elizabeth sınıfı uçak gemileri üzerinde 3 adet Phalanx CIWS ve 4 adet 30 mm DS30M MK2 Bushmaster bulunmaktadır. Ayrıca 6 adet M2 Browning makineli tüfek entegre edilmiştir. Birim maliyeti 3 milyar dolar olan gemiler 679 kişilik mürettebata sahiptir. Hava mürettebatı da eklendiğinde bu sayı 1600’e kadar çıkıyor. Güç kaynağı olarak toplam 48.000 beygir gücünde 2 adet Rolls Royce Marine Trent MT30 gaz türbini jeneratör ünitesi ve toplam 27.000 beygir gücünde 4 adet Wartsila dizel jeneratör setinden oluşan tahrik sistemi belirlenmiştir. Bu sayede 25 knot hıza ulaşan gemi 19.000 km menzile sahiptir.
3) Admiral Kuznetsov Sınıfı Uçak Gemisi
Admiral Kuznetsov sınıfı uçak gemileri Rus ve Çin donanmaları tarafından işletilen dünyanın en büyük savaş gemleri arasındadır. Sınıfın öncü gemisi Admiral Kuznetsov halen Rus donanmasına hizmet vermektedir. Liaoning gemisi ise SSCB’nin dağılmasından sonra 1998 yılında Ukrayna tarafından inşası tamamlanmadan Çin’e satılmıştır. Yani Çin donanmasında bulunan Liaoning uçak gemisi aslen Admiral Kuznetsov sınıfı bir Sovyet gemisidir. O dönemde Varyag adıyla anılan gemi 2012 yılında Liaoning ismiyle hizmete alınıyor. Varyag gemisi, motorları ve dümeni olmadan Türk boğazlarından geçebilecek şekilde ilk etapta turizm amaçlı olarak Ukrayna tarafından Çin’e satılmıştır. Geminin boğazlardan geçişine ise Çin ve Türkiye arasındaki anlaşmalar sonrasında izin verilmiştir.
1995 yılında operasyonel hale gelen öncü gemi Admiral Kuznetsov için günümüzde bakım çalışmaları devam etmektedir. Tam yükte 58.600 ton deplasmana sahip olan gemi 305 metre uzunluğundadır. Tahrik sistemi olarak 80.000 ve 200.000 beygir gücünde 2 adet buhar türbini bulunur. 29 knot hıza ulaşabilen gemi 18 knot hızla 15.700 km menzile sahiptir. 1500 kişilik mürettebatı bulunan gemi 18-32 adet savaş uçağını ve 18-24 adet helikopteri üzerinde bulundurabilmektedir.

Liaoning
306.4 metre uzunluğundaki Liaoning, dünyanın en büyük savaş gemileri arasındadır. Ayrıca dünyanın en güçlü donanmalarından birine sahip olan Çin filosundaki ilk uçak gemisidir. Tam yükte 60.900 ton deplasmanı bulunan gemi 32 knot hızla 7130 km menzile sahiptir. İkmal ihtiyacı olmadan 45 günlük bir süre boyunca denizde kalabilmektedir. Liaoning uçak gemisi, hava birlikleri dahil 1960 kişilik bir mürettebatı barındırabiliyor. 24 adet Shenyang J-15 savaş uçağı dahil toplam 36 adet hava aracının yerleşimi mümkün. Ayrıca gemi, 3 adet Tip-1130 CIWS ve 3 adet HQ-10 füze sistemi ile donatılmış durumda.
Shandong
Admiral Kuznetsov sınıfı üçüncü gemi, Çin donanmasında bulunan ve 2019’da hizmete alınan Shandong uçak gemisidir. Çin tarafından Dalian tersanesinde inşa edilen gemi, Liaoning uçak gemisinin modifiye edilmiş halidir. 305 metre uzunluğundaki gemi tam yükte 70.000 ton deplasmana sahip. 31 knot hıza ulaşabilen gemi, Liaoning’te bulunan benzer savunma sistemleri ile donatılmıştır. 24 adet Shenyang J-15 savaş uçağı dahil toplam 36 adet hava aracının yerleşimi mümkündür.
2) Nimitz Sınıfı Uçak Gemisi

332 metre uzunluğu ve tam yükte 106.300 tonluk deplasman değeriyle Nimitz sınıfı uçak gemileri adeta yüzen bir kale. ABD donanmasında aktif hizmet veren 10 adet Nimitz sınıfı uçak gemisi bulunmaktadır. Sınıfının öncü gemisi olan USS Nimitz 1975 yılında hizmete alınmıştır. Sınıfın 10’uncu ve son gemisi USS George H.W. Bush ise 2009 yılında göreve başlamıştır. USS Theodore Roosevelt ile başlayan son 7 geminin tasarımı, önceki gemilerin tasarımlarından biraz farklıdır. Buna rağmen ABD donanması 10 gemiyi de tek bir sınıf olarak değerlendiriyor. Birim maliyeti 2023 yılı itibariyle 11.2 milyar dolara ulaşan Nimitz sınıfı uçak gemilerinin Körfez Savaşı da dahil olmak üzere birçok savaşta görev aldığı bilinmektedir.
Gücünü 2 adet Westinghouse A4W nükleer reaktör, 4 adet buhar türbini ve 4 adet şafttan alan Nimitz sınıfı uçak gemileri 260.000 beygir gücüyle 30 knot hızla hareket edebilmektedir. Gemi mürettebatı hava birlikleriyle birlikte toplam 5200 kişiden oluşmaktadır. Ayrıca gemi üzerinde 85-90 adet uçak bulunabilmektedir. Geminin kritik bölgeleri 640 mm kalınlığa sahip kevlar zırh ile korunmaktadır. Bununla birlikte 2 adet RIM-116 hava savunma sistemi, 2-3 adet RIM-162 ESSM deniz savunma sistemi veya RIM-7 Sea Sparrow, 2-3 adet Phalanx CIWS ve MK38 25 mm makineli tüfek ile donatılmıştır.
1) Gerald R. Ford Sınıfı Uçak Gemisi

2017 yılında hizmete giren USS Gerald R. Ford uçak gemisi, dünyanın en büyük savaş gemisidir. Bu ünvanını USS Nimitz’in elinden almıştır. Gerald R. Ford sınıfı uçak gemilerinden olması planlanan USS John F. Kennedy ve USS Enterprise‘ın inşa çalışmaları ise devam etmektedir. USS Doris Miller için de 2026 yılında çalışmalara başlanması planlanmıştır. Gerald R. Ford sınıfı uçak gemilerinin 2 adet Bechtel A1B nükleer reaktörü sayesinde menzil sınırı yoktur. Bu sistemin 20-25 yıllık bir yarı ömre sahip olduğu bilinmektedir. 4539 kişi taşıyabilen gemi aynı zamanda 75 adetten fazla uçağa da ev sahipliği yapabiliyor.
USS Gerald R. Ford 337 metre uzunluğa ve 100.000 ton deplasmana sahiptir. 30 knot hıza ulaşabilen uçak gemisi üzerinde 2 adet RIM-162 ESSM füze sistemi, 2 adet RIM-116 hava savunma sistemi ve 3 adet 20 mm Phalanx CIWS bulunmaktadır. Ayrıca 4 adet M2 Browning 12.7 mm makineli tüfek ve 4 adet MK38 25 mm makineli tüfek entegre edilmiştir.
İlginizi Çekecek İçerik: “Korvet ve Fırkateyn Arasındaki Farklar Nelerdir?”