İMECE Uydusu: Türkiye’nin Bağımsız Uzay Teknolojileri Atılımı
Türkiye’nin ilk yerli yüksek çözünürlüklü görüntüleme uydusu İMECE, TÜBİTAK Uzay tarafından geliştirilmiştir. İMECE Uydusu 15 Nisan 2023’te ABD’nin California eyaletinde bulunan Vandenberg Uzay Kuvvetleri Üssü’nden yörüngeye fırlatılmıştır. Uydunun Space X firmasına ait Falcon 9 roketiyle yörüngesine gönderilmesinden kısa bir süre sonra ilk sinyal alınmıştır.
İMECE Uydusu Geliştirme Süreci
2013 yılında Kalkınma Bakanlığı’nın yatırım programına dahil edilen İMECE Uydu Alt Sistemleri Geliştirme Projesi sayesinde BİLSAT, RASAT ve GÖKTÜRK-2’den elde edilen tecrübeyle metrealtı uydularda kullanılabilecek alt sistemlerin yerli olarak geliştirilmesi için gereken alt yapının oluşturulması hedeflenmiştir. 2017 yılında geliştirilmeye başlanan İMECE Uydusu, TÜBİTAK 1007 programı ile desteklenmiştir.
2022 yılının Haziran ayından itibaren gerçekleştirilen titreşim, akustik ve elektromanyetik uyumluluk testleri başarıyla sonuçlanmıştır. Akabinde uçuş modülünün montaj faaliyetleri tamamlanmıştır. İMECE Uydusu’nun Ankara’dan Vandenberg Uzay Kuvvetleri Üssü’ne gönderilmesi esnasında özel bir kabin kullanılmıştır. Nurus firması tarafından nem ve titreşim risklerine karşı geliştirilen bu kabin, temiz oda özelliğine sahiptir. Türkiye, İMECE Uydusu sayesinde kendi elektro-optik kamerasıyla metrealtı çözünürlüklü görüntü elde edebilme kabiliyetine sahip olmuştur.
İMECE Uydusunun Fırlatılması
Falcon 9 roketi ile İMECE uydusunun yanı sıra 3 yerli küp uydu daha uzaya gönderilmiştir. TÜBİTAK Uzay tarafından geliştirilen AKUP görüntüleme uydusu, ASELSAN ve Gümüş firması tarafından geliştirilen KILIÇSAT görüntüleme uydusu, PLAN-S firması tarafından üretilen CONNECTA T2.1 nesnelerin interneti ve görüntüleme uydusu da Transporter-7 misyonu çerçevesinde aynı roket ile fırlatılmıştır.
İMECE; hedef tespit, teşhis, doğal afet yönetimi, haritalama, çevresel sorunlarını izleme, kentsel planlama, altyapı ve doğal kaynakların yönetimi, tarımsal uygulamalar gibi birçok alanda Türkiye’ye hizmet vermektedir. Bununla birlikte Milli Savunma Bakanlığı’nın keşif ve istihbarat çalışmalarında da kullanılmaktadır. Coğrafi kısıt olmaksızın dünyanın her yerinden görüntü çekebilen uydunun görev ömrü 5 yıl olarak planlanmıştır.
İmece Uydusu Teknik Özellikleri
Proje kapsamında Türkiye’de ilk defa uzay uyumlu elektro-optik kamera üretilmiştir. Ayrıca elektrikli itki sistemi, güneş algılayıcı, yıldız izler, tepki tekeri, küresel konumlandırma sistemi alıcısı geliştirilmiştir. Bununla birlikte manyetometre ve manyetik tork çubuğu, X bant haberleşme ekipmanı ve anteni, S bant haberleşme ekipmanları ve antenleri, güç düzenleme ve dağıtım ekipmanları, uçuş bilgisayarı, uçuş yazılımları, 7.3 m çapında yer istasyonu anteni ve yer istasyonu yazılımları yerli olarak geliştirilmiştir.
TÜBİTAK Uzay tarafından geliştirilen İMECE Uydusu %60 yerlilik oranına sahiptir. Yaklaşık 700 kg ağırlığında ve 2×3.1 m ebatındadır. Bu uydu sayesinde 13.9 km × 16.2 km boyutundaki görüntü alanı tek karede görüntülenebilmektedir. Ayrıca pankromatik (PAN) görüntü çözünürlüğü 0.99 m ve multispektral (MSI) görüntü çözünürlüğü 3.96 m’dir. Ek olarak uydu tarafından kaydedilen görüntüler 320 MB/sn brüt veri hızıyla yer istasyonuna gönderilebilmektedir.
İMECE Uydusunun Önemi
680 kilometre irtifada güneşe eş zamanlı (güneş senkron) yörüngede konumlanan İMECE Uydusu sayesinde kritik uzay teknolojileri alanında üst düzey tecrübe kazanılmaktadır. Ayrıca yetişmiş insan gücünün sağlanması için de çok önemli bir adım. Türkiye, üretilen ekipmanların uzayda kullanılmasıyla katma değeri yüksek sistemleri ihraç etme potansiyeline sahip hale gelecektir. İMECE Uydusu’nun devreye girmesiyle birlikte Türkiye; 5’i haberleşme (Türksat 3A, Türksat 4A, Türksat 4B, Türksat 5A, Türksat 5B), 4’ü gözlem (Göktürk-1, Göktürk-2, RASAT, İMECE) uydusu olmak üzere 9 adet aktif uydu ile uzayda yerini almıştır.
İlginizi Çekecek İçerik: ‘Uzaydaki En Modern Sorun: Uzay Çöpleri Nasıl Temizlenir?’
