Dünyanın En Ünlü Silah Tasarımcıları ve En Önemli Silahları

Silahlar, insanlık tarihinde güç, kontrol ve savunma aracı olarak önemli bir rol oynamıştır. Bu silahların tasarımı ise, bazı isimlerin öne çıktığı, ustalıkla yapılan bir sanat haline gelmiştir. Dünyanın dört bir yanından silah tasarımcıları, savaş tarihinde iz bırakan icatlar yapmışlardır. Bu makalede, dünyanın en ünlü silah tasarımcılarını ve ürettikleri silahları inceleyeceğiz. Her biri kendi döneminde çığır açan yenilikler getiren bu ustalar, silah endüstrisinin evrimine yön vermişlerdir. Savaşın ve barışın arasındaki ince çizgiyi belirleyen bu isimlerin hikayeleri, insanlığın geçmişine ve silah teknolojisinin gelişimine ışık tutmaktadır.

1 – Richard J. Gatling

Richard Jordan Gatling, dünyadaki ilk başarılı makineli tüfek olan Gatling’in mucididir. Amerikan İç Savaşı’nda 3000 atım/dk hıza sahip bir silah sisteminin kullanılmasının büyük bir orduya olan ihtiyacı azaltacağı düşüncesiyle bu icat gerçekleştirilmiştir. Bu sayede caydırıcılık artacak, orduya daha az ihtiyaç duyulacak ve kayıplar daha az olacaktı.

Richard Jordan Gatling, 1861 yılında bu silahı icat etmeden önce çeşitli yerlerde çalışmış, öğretmenlik ve tüccarlık yapmıştır. Hayatının ilerleyen zamanlarında bisiklet, vidalı pervane, buğday matkabı, kenevir kırma makinesi, pnömatik güç ve diğer birçok alanda gerçekleştirdiği çalışmalar nedeniyle patentler almıştır. Hatta tıp derecesine sahip olmasına rağmen bu konuda ilerleme gerçekleştirmemiştir. Amerika’da iç savaş başladığında kendini ateşli silahlara adamıştır. Bu sayede Gatling silahını icat etmiş ve Gatling Gun Company’i kurmuştur.

ABD hükümeti Gatling silahını 1866 yılına kadar satın almamıştı. 1911 yılında da bu sistem, modası geçmiş olarak ilan edildi. Fakat aradan on yıllar geçti ve silah sistemi M61 Vulcan modeliyle elektrik ateşlemeli hale getirildi. Gatling, halen savaş uçaklarında ve helikopterlerde taarruz silahı ve gemilerde yakın hava savunma sistemi olarak kullanılmaktadır.

2 – Eliphalet Remington

ABD’de 1816 yılından beri faaliyette olan Remington şirketi bir demirhane işletmecisi Eliphalet Remington tarafından kurulmuştur. İlk tüfeğini 23 yaşında tasarlayan Remington, ABD ordusuna 1845 yılında 5 bin adet Mississipi model tüfek üretmiştir. Günümüzde en çok kullanılan tüfekleri ise dünya savaşlarından sonra üretilmiştir. 1967 yılında üretilen Remington tüfeği en çok kullanılan modelidir. Bununla birlikte yaklaşık 200 yıldır var olan ve Amerika’nın en köklü silah üreticisi olan şirket son zamanlarda ekonomik açıdan zor günler geçirse de varlığını devam ettirmektedir.

3 – John Garand

John Garand gençliğinde Kanadalı bir tamirciydi. Ayrıca hobi olarak da silah tasarımına meraklıydı. Bu merak sayesinde dünyanın ilk yarı otomatik makineli tüfeği olan M1 Garand’ı icat etti. M1 yoğun olarak 2. Dünya Savaşı ve Kore Savaşı’nda kullanılmıştır. Ayrıca Vietnam Savaşı’nda önemli rol üstlenmiştir. 30 kalibre mermi kullanan M1, 1936 yılında ABD ordusuna girmiş ve M1903’lerin yerini almıştır. Daha sonra M1’ler daha gelişmiş bir versiyon olan ve Springfield Armory tarafından üretilen M14’ler ile 1958 yılında değiştirilmiştir.

John Garand tarafından geliştirilen M1 Garand tüfekleri, 2. Dünya Savaşı’nda Amerikalılara savaşı kazandıran en önemli silah olmuştur. Almanlardaki sürgülü Kar 98K tüfeklerinin her atışı sonrasında sürgü çekilerek boş kovanın çıkartılması gerekiyordu. Fakat Amerikalılar art arda 8 adet mermi ateşleyebiliyordu. O dönemlerde savaş kazandırmayı sağlayan büyük bir kabiliyet.

4 – Eugene M. Stoner

2. Dünya Savaşı’nın ardından mühendis olarak orduya hizmet etmeye devam eden Eugene Morrison Stoner; AR-3, AR-9, AR-11 ve AR-12 tüfeklerini geliştirmiştir. Onu dünyanın en ünlü silah tasarımcıları arasına sokan tüfek ise ArmaLite AR-15 olmuştur. AR-15 günümüzde daha da geliştirilerek M16 adıyla kullanılmaktadır.

1950’li yıllarda ABD ordusu tarafından M1 Garand’ın yerine geçmesi amacıyla bir silah tasarım yarışması duyuruldu. En önemli koşul, silahın NATO 7.62 × 51 mm kartuşlarının yeni modeline uyumlu olmasıydı. 1956 yılında Stoner’ın başmühendis olarak görev yaptığı ArmaLite tarafından tasarlanan AR-10 modeli ergonomik, hafif ve oldukça kararlı bir silahtı. Öyle ki, prototipi test eden uzmanlar AR-10’un test edilen en iyi otomatik silah olduğunu belirttiler. Fakat AR-10 ordu tarafından tercih edilmedi. Bunun üzerine AR-10 tasarımının lisans hakları Hollandalı bir firmaya devredildi.

ABD ordusunun talebi üzerine ArmaLite tarafından AR-10 modeli daha da geliştirilerek AR-15 silahı elde edilmiştir. Sonrasında Colt, AR-15 silahının üretim haklarını satın aldı. Stoner’ın tasarımını modifiye ederek M16 modelini ortaya çıkardı. Sonunda M16, ABD ordusu için ana silah haline geldi.

Stoner sonrasında Oerlikon tarafından üretilen KBA 25 mm Bushmaster otomatik topunu tasarladı ve TRW ile çalıştı. ABD donanmasında kullanılan keskin nişancı tüfeği olan Stoner Rifle-25 (SR-25)’i Knight’s Armament Company bünyesinde tasarladı. Ayrıca Stoner 96, SR-50 tüfeği ve Colt 2000 silahlarının da tasarımını gerçekleştirdi. 1990 yılında Kalashnikov ile birlikte birbirlerinin tasarladığı silahları tutarken verdikleri poz oldukça ilginçti.

5 – Samuel Colt

Samuel Colt ürettiği silahların ticaretini kendisi yapıyordu ve bu sebeple yaşadığı dönemin en zenginlerinden biriydi. Zenginliğin kıyaslanması adına örnek vermek gerekirse; kendisiyle aynı dönemde yaşayan Henry Ford’dan daha zengindi.

Colt ilk olarak New Jersey’deki Patterson kentinde bir silah fabrikası kurmuştur. Fakat ekonomik sebeplerden dolayı 1842’de fabrikayı kapatmak zorunda kalmıştır. 1846 yılında Meksika’ya karşı yapılan savaşta Texas ordusu tarafından Colt’a 1000 adet tabanca siparişi verilmiştir. Bu üretim, Eli Whitney’in tesislerinde gerçekleştirilmiştir. Bu savaşta Colt silahları kendini kanıtlamış ve 1848 yılında Hartford şehrinde yeniden seri üretime başlanmıştır. Bu konuda Colt’a yardımcı olan mühendis Elisha Root birçok takım tezgahının tasarımını gerçekleştirmiştir.

Samuel Colt’u en ünlü silah tasarımcıları arasına sokan icadı, tek dolum yapılarak çok sayıda mermi ateşleyebilen altıpatlar tabancadır. Bu döneme kadar ateşli silahlar sadece ordu ve aristokrat kesim tarafından kullanılıyordu. Fakat Colt sayesinde ilk kez ateşli bir silah, halkın satın alabileceği maliyetlere indirilmiştir. Colt şirketi günümüzde halen kullanılan modern silahları üretmekte ve birçok ülkeye ihraç etmektedir. Samuel Colt İç Savaş’ta, fabrikasının her zamankinden daha çok çalıştığı bir sırada vefat etmiştir.

6 – John M. Browning

İlk silahını 13 yaşında tasarlayan Browning, hayatı boyunca silah üretti ve dünyanın en ünlü silah tasarımcıları arasında yer aldı. Tasarladığı en ünlü silahlar arasında dünyanın ilk gazla çalışan makineli tüfeği Colt-Browning, 50 kalibrelik makineli tüfek M2 Browning, Winchester, Browning otomatik tüfek (BAR), Colt M1911 tabanca, Browning yarı otomatik Hi-Power Pistol (FN GP35) ve daha fazlası yer almaktadır. Yaklaşık 128 adet silah patentine sahip olan Browning, Colt ve Remington için de silahlar tasarlamıştır.

7 – Mikhail Kalashnikov

Hayattaki tek isteğinin bu gezegende barış ve mutluluğu görmek olduğunu belirten Mikhail Kalashnikov, tasarladığı AK-47 ile ölen çok sayıda insana karşı sorumluluk kabul etmediğini, silah icat etmek yerine tarım makinesi tasarlamayı tercih edeceğini fakat Sovyetler Birliği’ni Nazi işgalinden koruması gerektiğini söylemiştir. Ek olarak bu silahın özgürlükle eş anlamlı olmasından gurur duyduğunu da beyan etmiştir.

AK-47, 1948 yılında Kızıl Ordu’nun ana piyade tüfeği seçildi. Yine 1948 yılında Kalashnikov’a Stalin Ödülü verildi ve Sosyalizm Kahramanı ilan edildi. Daha sonra korgeneralliğe terfi etti. Son yıllarında Izhmash fabrikalarında Kalashnikov tasarımlarına devam etti.

AK-47 ismi, Avtomat Kalaşnikova adının baş harflerini ve ilk üretildiği yıl olan 1947’yi temsil etmektedir. AK-47, M1 Garand ve StG 44’ün en üstün özelliklerinin bir araya getirildiği otomatik bir tüfektir. Yaklaşık 55 ülkenin orduları tarafından kullanılan AK-47, Mozambik gibi bazı ülkelerin bayraklarında yer almıştır. En zorlu iklim koşullarında etkili vuruş gücünden ödün vermemesi, hemen hemen hiçbir şartta tutukluk yapmaması ve ucuz olması sebebiyle tercih edilmektedir.

Geçirdiği mide kanaması sebebiyle vefat eden Kalashnikov, ölmeden önce bir mektup yazmıştır. Mektupta, tasarladığı silahların neden olduğu ölümlerden kendisinin sorumlu olup olmadığı konusunda manevi acı yaşadığını belirtmiştir.

8 – Benjamin T. Henry

Benjamin Tyler Henry, levyeli mekanizmaya sahip ilk tüfek olan Henry tüfeğinin mucididir. Henry gençliğinde bir silah ustasının yanında çırak olarak çalışmaya başlamıştır. Daha sonra ustabaşı olarak Robins&Lawrance şirketinde Horace Smith ve Daniel Wesson ile birlikte mükerrer atışlı tüfek projesinde çalışmışlardır. 1854’te Smith ve Wesson yeni bir şirket kurmuş ve Oliver Winchester bu şirketin yatırımcısı olmuştur. Volcanic Arms adındaki bu şirket daha sonra Winchester tarafından iflasa zorlanmıştır. 1856’da ise şirketi devralarak üretim tesislerini New Haven şehrine taşımıştır. Şirketin adı New Haven Arms olarak değiştirilmiş ve Henry burada fabrika şefi olarak işe alınmıştır. 1860 yılında Henry, Amerikan İç Savaşı’nda levyeli mekanizmanın önemini ispatlayan .44 kalibre mükerrer atışlı tüfeğin patentini almıştır. Henry, yaşanan bazı anlaşmazlıklar nedeniyle Winchester’ın şirketinden ayrılmış ve 1898’deki ölümüne kadar bireysel silah ustası olarak çalışmıştır. Winchester ise Henry tüfeğinin temel tasarımını değiştirip geliştirerek ilk Winchester tüfeği olan Model 1866’yı üretmiştir.

9 – Daniel B. Wesson

Daniel Baird Wesson, Winchester’ın şirketinden ayrıldıktan sonra Horace Smith ile kurdukları Smith&Wesson şirketiyle çalışmalarına devam etmiştir. Burada değiştirilebilir parçalara, döner şarjöre ve açık silindire sahip bir tabanca üretmek için çalıştılar. Kendi patentleriyle birlikte diğer silah ustalarından satın alınan patent ve lisansları kullanarak yeni silahlar geliştirdiler. Smith, şirketteki hisselerini 1874 yılında 65 yaşındayken Wesson’a sattı ve emekli oldu.

1800’lerin sonlarında şirket, hala üretilen horozsuz tabanca serisini tanıttı. 1899’da ise Smith&Wesson, muhtemelen dünyadaki en ünlü tabanca olan .38 Military&Police‘i ortaya çıkardı. Bu tabanca ilk tanıtıldığı günden beri sürekli olarak üretilmektedir. Bu doğrultuda dünya çapında hemen hemen her polis teşkilatı ve askeri güç tarafından kullanılmaktadır.

10 – Gaston Glock

Glock şirketinin kurucusu Avusturyalı mühendis Gaston Glock, 1982 yılında dünyanın en ünlü silahlarından biri olan Glock modelinin üretimini gerçekleştirmiştir. Glock, 1960’lı yıllarda perde çubukları ve Avusturya ordusu için bıçak üretimiyle işe başlamıştır. 52 yaşına kadar silah üretiminde yer almamıştır. İlk ürettiği tabanca, tasarımı 1 yıl süren ve 1981’de patent başvurusu yapılan Glock 17 modelidir. Glock, polimer çerçeveli, kısa geri tepmeli ve yarı otomatik bir tabancadır. Gaston Glock’un gelişmiş sentetik polimerler konusunda deneyimli olması şirketin ticari olarak başarılı, ilk polimer çerçeveli tabanca serisini tasarlamasında etkili oldu. Ayrıca Glock, silah endüstrisine metal silah parçaları için korozyon önleyici bir yüzey işlemi olarak ferritik nitrokarbürlemeyi tanıttı.

Glock, Avusturya Ordusu’nun planlanan tedariki doğrultusunda Glock 17’yi geliştirmiştir. Sentetik malzemelerden ve modern üretim teknolojilerinden kapsamlı bir şekilde yararlanması sayesinde Glock 17 uygun maliyetli bir aday haline gelmiştir. Yapılan testlerde de Glock 17, diğer aday tabancalara göre çok daha iyi bir performans gösteriyor. Bu aday tabancaların üreticileri arasında Alman Heckler&Koch, İsviçreli Sig Sauer, İtalyan Beretta, Belçikalı FN, İngiliz Browning ve Avusturyalı Steyr Mannlicher de vardı.

Glock 17, 1985 yılında Norveç’te P80 olarak ve 1988’de İsveç’te Pistol 88 olarak hizmete alındı. Ayrıca tüm NATO dayanıklılık testlerini geçen silaha 1005-25-133-6775 şeklinde NATO stok numarası verildi. 2013’ten itibaren İngiliz Silahlı Kuvvetleri, ağırlığı ve güvenliğiyle ilgili endişeler nedeniyle Browning Hi-Power tabancasını Glock 17 ile değiştirmeye başladı. İngilizler Beretta, FN, Heckler&Koch, Sig Sauer, Smith&Wesson ve Steyr gibi şirketlerin tabancası yerine Glock 17 Gen 4‘ü tercih etti. Fransız Silahlı Kuvvetleri de 2020’de tabancalarını, özel üretim Glock 17 Gen 5 modelleriyle değiştirmeye başladı.

11 – William B. Ruger

ABD’li William Batterman Ruger bir silah tasarımcısı ve girişimcidir. 1938 yılında gerçekleştirdiği tasarımlar sayesinde ABD ordusu onu Springfield Armory’de tasarımcı olarak işe almıştır. 1949 yılında Alexander McCormick Sturm ile kurduğu Sturm, Ruger & Company çatısı altında tasarladığı ilk ürün olan Ruger Standard, ABD’deki en popüler .22 kalibre tabanca olmuştur. Şirket kurulduktan 2 yıl sonra Sturm vefat etmiştir. Fakat Ruger, şirketini silah üretiminde dünya çapında öne çıkarmaya devam etti. Bu sayede Sturm, Ruger & Company ABD’deki en büyük ateşli silah üreticisi haline geldi.

Ruger, ilk günden beri yeniliğe ve güvenliğe önem veriyordu. O yalnızca bir tasarımcı ve mühendis değil, aynı zamanda yetenekli bir silah üreticisi ve pazarlamacısıydı. Ruger tasarlama, mühendislik, üretim ve pazarlama disiplinlerinde Samuel Colt’tan bu yana en iyisiydi. 20. yüzyılda hiç kimse bu alanda bu kadar net bir şekilde hakimiyet kuramadı. Ayrıca 1975’te Ruger, yılın Üstün Amerikan Tabanca Ödülünü aldı.

12 – Benjamin B. Hotchkiss

1826 doğumlu Benjamin Berkeley Hotchkiss, zamanının önde gelen ABD’li ordu donatım mühendislerinden biriydi. İlk çalışmalarını babasının hırdavat atölyesinde yaptı. 1850’lerden itibaren Hartford’da silah tasarımcısı olarak çalışmaya başladı. Bu sırada Colt tabancaları ile Winchester tüfeklerine ilgi duydu. Hotchkiss, Amerikan İç Savaşı’nda yaygın olarak kullanılan yivli toplara yönelik bir dizi mühimmatın patentini aldı. Amerikan İç Savaşı’ndan sonra ABD hükümeti yeni silahların finansmanına çok fazla destek vermedi. Bunun üzerine 1867’de Hotchkiss Fransa’ya taşındı ve ordu donatım fabrikaları kurdu. Bu sıralarda Hotchkiss olarak bilinen döner namlulu bir makineli tüfek geliştirdi. Silah, en büyüğü denizcilikte kullanılmak üzere tasarlanmış olan 37 mm’den 57 mm’ye kadar dört kalibrede üretildi.

13 – Paul Mauser

1838 Almanya doğumlu silah tasarımcısı ve üreticisi Paul Mauser, kardeşi Wilhelm Mauser ile birlikte, Mauser tüfek ve tabanca serisinin ilki olan Mauser Model 1871 tüfeğini tasarlamıştır. Wilhelm fabrikanın idari işlerini yönetirken Paul ise teknik konularla ilgilenmekteydi.

Paul Mauser, sürgülü tüfek tasarımına önemli katkılarda bulundu ve çeşitli sürgülü tüfek konseptlerini başarıyla birleştirdi. Mauser Model 1889 ile başlayan sürgülü tüfek serisi Gewehr 98 ve Karabiner 98k tüfek serileriyle devam etti. Paul Mauser, tüfeklerin yanı sıra tabancalar da geliştirdi. Mauser tarafından tasarlanan ilk tabanca, Mauser C78 tabancasıydı. 1896 yılında Paul Mauser, tarihteki ilk yarı otomatik tabancalardan biri olan C96 tabancasını da geliştirdi. Mauser tarafından dünyanın dört bir yanına yapılan teslimatlar Mauser isminin kaliteyle anılmasına yardımcı olmuştur. Gewehr 98 tüfeği, 5 Nisan 1898’de Kaiser Wilhelm II tarafından da bizzat övülmüştür.

14 – Ferdinand Mannlicher

1848 doğumlu Ferdinand Ritter von Mannlicher Avusturyalı bir mühendis ve hafif silah tasarımcısıydı. Mannlicher’ın silah teknolojisine ve tüfeklere ilgisi Avusturya’nın 1866 Königgrätz Muharebesi’ndeki yenilgisiyle alevlenmiştir. Diğer mucitlerin döner beslemeli şarjörler için prototip tasarımlarında iyileştirmeler yapmıştır. Ayrıca Otto Schönauer ile birlikte, mükemmel bir döner şarjör tasarımına sahip Mannlicher-Schönauer tüfeğinin patentini almıştır. 

1878’de Mannlicher, Steyr Mannlicher adı altında Avrupa’nın en büyük silah üreticilerinden biri haline geldi. Mannlicher M1895 modeli, 1. ve 2. dünya savaşlarında yaygın olarak kullanıldı. 1883’te Mannlicher, 11 mm Werndl’ı ateşleyen otomatik bir tüfek geliştirmeye başladı. Ayrıca 1890’larda birçok yenilikçi yarı otomatik tabanca tasarladı.